Verimli topraklara sahip olan Türkiye’de yetiştirilen buğday türleri ve un özellikleri oldukça zengin bir yelpazeye sahiptir. Anadolu’nun verimli topraklarında yetişen kaliteli buğdaylar öğütülüp un yapılıp ekmek halini alarak sofralarımıza kadar uzanıyor. İnsanların temel ihtiyacını karşılayan buğdaylar sadece Anadolu insanı için değil dünya insanı içinde büyük öneme sahiptir.
Türkiye uzun yıllardır değirmencilikle uğraşmış buğdayı önemli bitkilerin zirvesine yerleştirmiştir. Ayrıca buğday Anadolu da bereketin sembolüdür. Anadolu’nun bereketli topraklarında yüzlerce çeşit buğday türü yetiştirilmektedir. Bunların birçoğu ihraç edilip farklı alanlarda kullanılırken diğer kısmı ise una çevrilip soframızda ekmek olarak önümüze çıkıyor.
Anadolu toprakları zengin olunca doğal olarak çıkan buğdayında çeşidi ve bereketi fazla oluyor. Türkiye’de üretilen buğday aynı zamanda tescillenmiştir. Yani kısaca ülkemiz tescilli ve bereketli buğdaylara sahiptir. Buna bağlı olarak da aynı şekilde ununda kalitesi tescillenmiş olmaktadır. Türkiye o kadar çok çeşide sahiptir ki bütün çeşitleri her biri kendi içinde önemli ve detaylar barındırmaktadır.
Tam Buğday ve Tam Buğday Unu
Bereketli topraklar Türkiye’de yetiştirilen buğday türleri ve un özellikleri içerisinde en dikkat çekeni tam buğday ve unudur. Adında anlaşılacağı gibi tam buğday unu buğdayın tamamından oluşmaktadır. Son zamanlarda tüketim açısından artık beyaz unun önüne geçmiş durumda. Beyaz un aşırı kiloya ya ve hastalığa sebep olurken tam buğday unu tam tersine birçok hastalıktan korumaktadır. Beyaz un birçok tatlı, pasta, poğaça, ekmek gibi ürünlerde kullanılır.
Beyaz unun sağladığı görevi diğer un çeşitleri çok fazla sağlayamıyorken yapılan denemeler sonunda tam buğday ununda beyaz unun görevini yerine getirdiği kanıtlanmış. Bundan dolayı artık pasta, börek, poğaça gibi ürünlerin hazırlanmasında zararlı olan beyaz un yerine yararlı olan tam buğday unu kullanılmaktadır. Tam buğday unu birçok sağlık problemine karşı insan vücudunu korumakta ve beslemektedir.
Kırmızı Buğday ve Kırmızı Buğday Unu
Kırmızı Buğday ülkemizin Kars ilinde yetiştirilmektedir. Önemli ve değerli bir buğday ve bu buğdayda üretilen unlar oldukça önemlidir. Genel olarak yabancı ülkelerde sıklıkla tüketilse bile Anadolu’nun en eski üretilen buğday türlerinden biridir kırmızı buğday. Birçok bitkinin genetiği üzerinde oynanarak değiştirildi yalnız kırmızı buğday genetiği değiştirilmemiş nadir buğdaylardan biridir.
Bu sebepten dolayı yeri ve önemi büyüktür. Ve oldukça lezzetlidir. Kars ve çevre illerinde üretilen kırmızı buğdayından elde edilen undan yapılan ekmek oldukça yaygın bir şekilde Kars yöresinde tüketilmektedir. Beyaz ekmeğe göre tadı kat ve kat daha güzeldir.
Karakılçık Buğdayı ve Karakılçık Unu
Türkiye’nin Güney Anadolu Bölgesinde üretimi yapılmaktadır. Sert yapısından ve siyah olmasından dolayı bu buğday çeşidine karakılçık buğdayı denilmektedir. Karakılçık Unu protein bakımından çok yüksek olduğu için uzman doktorlar tarafından tüketilmesi tavsiye edilmiştir.
